In 1919 werd in Odessa ‘s werelds de eerste staatsfilmstudio opgericht. Diens paviljoenen bewaren de herinnering aan prominente filmmakers, die in Odessa hun pad naar de roem zijn begonnen. Het is onmogelijk de namen van alle beroemde acteurs op te sommen die in diverse jaren hebben gewerkt in de filmstudio van Odessa, noch van de getalenteerde regisseurs die er gewerkt hebben op te sommen. In Odessa werkte de “koningin van het scherm”, de stommefilmactrice Vera Cholodnaja. In 1925 filmde de beroemde regisseur Sergej Eisentein de film “Pantserkruiser Potjomkin” op. Juist de filmstudio van Odessa schonk de wereld de grote regisseur en patriot Aleksandr Petrovitsj Dovzjenko. En de eerste Oekraïense geluidsfilm, “Kolijivsjtsjyna”, werd in de filmstudio van Odessa gefilmd door Ivan Kavaleridze. Destijds werden in de filmstudio van Odessa regelmatig Oekraïense klassiekers als, onder andere, “Mykola Dzjerja”, “Borislav lacht”, “De Jaarmarkt van Sorotsjintsy”, “Zachar Berkoet”, “Karmeljoek” opgenomen. Ook de eerste film over Taras Sjevtsjenko (de film “Taras Sjevtsjenko” van de regisseur P. Tsjardinin), met schitterende vertolking door Amvrosij Boetsjma. Reeds in 1928 had de studio al 27 films geproduceerd!
Na de bevrijding van Odessa in 1944 hielpen de herboren afdelingen professioneel en met hoge kwaliteit met productie van films van Oekraiense filmcoryfeeën, zoals Vsevolod Poedovkin, Michail Romm en Aleksandr Ptoesjko. De afdelingen ‘gecombineerd filmen’ en ‘decoratieve en technische producties’ werden als eersten na de oorlog tot leven gewekt en behoorden destijds tot de besten van het land. Door hun excellentie spraken de in Odessa gebouwde decors voor de films “Sadko” en “De schepen bestormen de bastions” tot de verbeelding. De gecombineerde opnames van spectaculaire zeeslagen dermate realistisch uitgevoerd, dat hun realisme imponeerde.
In de jaren ’50 maakte de beginnende regisseur Marlen Choetsjijev de film “Herfst in de Zaretsjna-straat” in de filmstudio van Odessa. Deze film was het begin van een stroming die het moderne leven in het gehele land begreep en nabootste in films.
In de filmstudio van Odessa zetten de beroemde regisseurs en cameralieden hun eerste stappen. Onder hen waren, onder andere, Vasili Levin, Genrich Gabaj, Jevgeni Tasjkov, Pjotr Rodorovski, Radomir Vasilevski, Vadim Kostromenko, Joeri Klimenko, Gennadi Karjoek, Vadim Avlosjenko, Leonid Burlak, Georgi Jungwald-Chilkevitsj, Stanislav Govoroechin, Valentin Gidoeljanov, Villen Novak, Jaroslav Loepi. Ook de bekende Oekraïense en Russische filmmaakster Kira Georgievna Moeratova, die er ongeveer een dertigtal films maakte, was verbonden aan de filmstudio. Veel van haar films gelden als klassiekers van de wereldwijde film. De stad Odessa benoemde haar daarom tot ereburger.
In 2009 vond het eerste International Filmfestival van Odessa plaats. Het werd een beeldbepalende jaarlijks evenement, niet alleen voor professionele cineasten, maar ook voor alle filmliefhebbers. En voor zowel Odessieten als toeristen is het altijd een langverwachte, duidelijke en grandioos filmfestijn.
“… filmregisseur zijn geeft een absoluut voldaan gevoel. Net als narcotica, angst en liefde. Natuurlijk het is geluk…” “De film is ontzettend levendig, ze is de meest levendige van alle kunsten. Niet alleen omdat er levende mensen in beeld komen, maar omdat het allemaal zwaaien en bewegen van echte mensen betreft”. Kira Muratova
“Van alle vormen van de theaterkunst van Melpomene, Thaleia en Terpischore, verkiezen de Odessieten de film. Ze zitten direct twee voorstellingen uit, niet alleen vanwege hun interesse voor de film, maar ook omdat het thuis elektriciteitsverbruik bespaart, maar simpelweg ook omdat de film dan gezien wordt door zo veel mogelijk mensen.” Boris Fleet
“Odessieten zijn warm en sympathiek. Bovenal houden zij van Odessa. Alle bijzondere mensen uit de geschiedenis en geografie waren – zoals bekend – Odessieten. Odessa overtuigt je meteen op de eerste dag dat Charley Chaplin geboren is in de Moldavanka.” “Odessa is het land van een vrolijk volk” Joeri Janovski
